Erfgoed heeft veel kanten. Met leerlingen van het Thorbecke en een drone, verhalen van de kerk van Wilsum gefilmd. Dat was deze week ter voorbereiding van het project IJsselFilm.
Vanmiddag was de opening van het ‘voorbijgangerserf’ in Haarle. Een plek waar eens een keuterboerderij stond, de contouren zichtbaar gemaakt met cortenstaal. Sober, mooi uitgevoerd. De opening was Sallands in alle opzichten. Respect en een beetje kneuterigheid.
Vandaag de recente kunstwerken van Land Art Flevoland gezien. In het Waterloopbos, de doorgezaagde deltabeton van Rietveld ea en het vandaag geopende kunstwerk Riff van Bob Gramsma, al even indrukwekkend. Dinsdag gaan we opnamen maken voor een promofilmpje voor IJsselFilms. Dan zijn al die ingenieurs(kunst)werken een mooi decor.
Gisteren in Hall een voorstelling van Kring Lopen zoals ik die altijd voor me zag. De scènes worden gebruikt om in gesprek te komen met elkaar. Klinkt soft maar dat is het allerminst.
Suzanne Prak van Puik.org, regisseur, ‘jokerde’ geweldig. Er werd gepraat, nagedacht, gebuzzed, (een beetje) ingesprongen, er werden 'tableaus' neergezet. Methodes die passen bij interactief theater. En de scènes telkens op plaatsen die ervoor gemaakt zijn. Ze zijn er gewoon. Interactief locatietheater in optima forma. Nog te zien zondag 13 oktober in Deventer.
(foto Michel Hol)
Het waren heldendaden. Vader laadde
de wagen met zakken kalkamonsalpeter.
De bels sjokte naar Tongerlo en de Berg.
Instructies, correcties, in banen door de wei.
Hij, vlakstrooiend, net genoeg,
aan het einde was alles op. Hij foefelde niet.
Toen was nog geen sprake van de bedrieglijke PAS.
Dat is van veel later toen stikstof
niet meer te houden was,
het raaigras tot de hemel groeide.
Heb het allemaal meegemaakt,
velen in de fuik zien lopen
van groot, groter, groots.
Waren er geen keuzes?
Nu vindt de boer zich weer de boksbal.
For Farmers ondersteunt de tranen.
Een gebrek aan respect? Och kom.
Was deze week bij een begrafenis waarbij de overledene vooral geroemd werd omdat hij genoot van het leven. Na twee hartinfarcten was alles bonustijd. Op de een of andere manier heb ik moeite met genieten van het leven als het hoogste goed. Hij, de dierbare overledene waarschijnlijk ook. Er is meer, er moet meer zijn.
Moest denken aan die foto in Watou van Mathieu Lobelle. Zo ziet dat eeuwige geluk, het eeuwige genieten er uit. Een vakantiewereld, zoete kleuren, wasachtige, vage vormen. Goed dat 'eternal happiness' erbij staat.
Een verkenning van Schokland vandaag. Eerst de poëzie-beeldendekunst route. 'Dichter op het land'. Slimme route en informatie: aan het einde heb je zelf een boekje van de gedichten en de kunst gemaakt.
Later op de avond, Blind Vuur, locatie theater van Prins te Paard. Herkenbaar maar altijd wat extra. Deze keer kwam alles via koptelefoons tot je. Het verhaal van de laatste vuurtorenwachter op Schokland. Mannentheater: alle mogelijke voertuigen, ruig, water en landbouwland. Het paste helemaal.
Een mooie avond aan het Oldamtmeer in de Blauwestad. Het begin van de voorstelling Rise of the Blue City. Een voorstelling van de PeerGrouP, dat bijzondere gezelschap in het Noorden dat echt werk maakt van samen-met-bewoners-een-productie-maken en jongeren betrekken. Deze keer het Oldamt, de oude graanrepubliek, nu voor een deel woonplaats voor de rijke westerling die niet kwam. Er is nog ruimte.
Keek donderdagavond verlekkerd naar een productie die waarschijnlijk 20 keer duurder is dan Kring Lopen en duizelde van het ingewikkelde scenario. Maar het klopt en is mooi.
Vandaag appels geperst. 43 5 ltr-pakken sap van appels, van onszelf en een boompje van de buren, een paar peren en druiven van dochter uit Nijmegen. Over de smaak valt geen voorspelling te doen. Er was onrijp, te rijp, precies rijp fruit. En alles wordt meegeperst. D’r kan zelfs een enkele rotte appel tussen zitten. Maar het smaakt vast en zeker.
Zo’n 15 jaar geleden werd de sapmobiel geconstrueerd. Eerst met losse componenten; de allereerste keer met koperen leidingen waardoor de smaak helemaal mislukte. Alle mogelijke verbeteringen werden doorgevoerd. Al een paar jaar is het een compacte mobiele installatie. Pinbetaling is mogelijk.
Stond op het punt om een kamer te nemen in klooster Nieuw Sion. Was er zo vaak geweest de laatste twee weken om het IJsselhoevenFestijn voor te bereiden. Gisteren was het event en het was een groot succes. Het weer deed goed mee, er was heel veel belangstelling. Meer dan 300 mensen waren op enig moment aanwezig voor het gevarieerde, voor een elck wat wils, programma. Voor mij was de extra opgave om ervoor te zorgen dat Kring Lopen een goede première kende. Dat deed het. Mooie locaties, goede discussie. Aan het einde van de dag waren er nog steeds zo'n 150 toeschouwers.
Het was het allemaal waard. Vandaag nodig gehad om weer op adem te komen.
Afgelopen weekend - vreemd dat je als pensionado nog steeds in weekenden rekent - twee dagen Westhoek. WO1, hop en poëzie en veel zon. Een reis naar aanleiding van de Mensengenezer van Koen Peeters. Paste prima. Wat een streek al niet te dragen, verdragen heeft met zo'n geschiedenis. Watou had dit jaar als thema Soudade, zoiets als weemoed. De plaatjes geven een beeld.
Komend weekend, het IJsselhoevenFestijn. Afwachten: hoeveel mensen komen er, teveel, te weinig. Hoe loopt het programma? Het weer, het theater? Spannend.
Iedere morgen weer een nieuw bericht over het onvoorstelbare staatsmanschap van Trump. Hoelang nog die onzin? Nu weer het opkopen van Groenland, bekendgemaakt via twitter. Krijgt zijn zin niet, gaat niet op staatsbezoek naar Denemarken.
Wat is dat voor een democratie? Als Rutte één tweet van Trump zou posten, dan was hij al weggeweest met het hele kabinet.
Straks nog eens vier jaar? Kan toch niet. En voortdurend meer spanning. Over klimaat, zijn geflirt met bevriende dictators en mede-fascisten, met Israël, zo mogelijk oorlog met Iran. En dan nog de dominantie van het economisch denken en doen, het gebrek aan respect, fatsoen en moreel kompas. Kunnen we echt niets tegen dit alles doen?
Soms kom je op twee verschillende plaatsen werk van dezelfde kunstenaar tegen waar je blijkbaar door geraakt wordt. Deze vakantie was dat werk van Lee Ufan, een Koreaanse filosofische, minimalistische kunstenaar. Fotografeerde een steen-met-geschilderde-schaduw voor een ‘huis van lucht’ tussen de wijngaarden van Chateau de la Coste. Dat was een van de tuinen van verbeelding die een paar jaar geleden op de tv te zien was: landschapsparken overladen met werken van eigentijdse kunstenaars. Later zag ik in Pompidou Metz nog een steen-met-schaduw. Daar was trouwens veel moois te zien van Rebecca Horn en - vreemd genoeg - over opera en beeldende kunstenaars. Zoals een theaterdecor van Kiefer. Jammer dat het ons niet is gelukt om zijn torens in het echt te zien in Barjac.
Het fotofestival van Arles is groot. Twee dagen foto’s kijken en dan moet je nog hele stukken overslaan. Vooral de documentaire geschiedenis van de fotografie en van het festival. Blijf toch vooral gefascineerd door de indrukwekkende reportages over andere omgevingen. Bruidsreportages of casinobeelden bijvoorbeeld. 
Europa en toeristen, liefde en verleden, ingrediënten uit Grand Hotel Europa, het eenmalige boek van Ilja Leonard Pfeijffer. Momenten van schaamte. Ja, zo was het. Subtieler dan de akelige discussie die Hertzberger startte over elites en lezen en toeristen. Kon ik maar een gedachte als van Pfeijffer op papier krijgen! Lezen! Oefenen.
De gewone kaart met Twelse Tapas.
Ook Annemieke eet er en het is er vol,
de parkeerplaats heeft net een boom te veel.
We verbazen ons over de codes,
de zoete olijven, het laffe eten.
Op een bedje van …. , in een truffelolie,
op de huid gebakken, in eigen vet gesmoord.
Geen idee meer wat we aten
en hoe het er daar uitzag, maar alles was bekend.
Vreemd dat je het nog steeds niet weet.
De laatste twee weken voordat voor velen de vakantie begint, brengt veel, heel veel nieuw werk. Gesprekken over Rieten daken in Staphorst, over Zwartewatersklooster, over een nieuwe theaterproductie ‘Opgeruimd’, het IJssel-filmproject dat langzamerhand op stoom komt, de verhalenavond bij de Stoomhoutzagerij. En bovendien vragen het IJsselhoevenFestijn, Kring Lopen, Kampereiland (de melkkoe van Kampereiland) en het mobiele Boerderijen Netwerk Event ook de volle aandacht. Kortom, buffelen.
Vrijdagavond een wandeling door de Anningahof met heel veel optredens door heel veel medewerkers van SUUS, de theatergroep die er altijd weer wat anders van maakt. De kunstwerken waren inspiratie. Bij de hangende mannen van Tom Claassen kwam het als vanzelfsprekend samen. Bij het hoofd, monere, van Levi van Veluw werd een gedicht van Vasalis gezongen. Al even mooi.
Gisteravond was de try-out van een paar scènes van Kring Lopen. We speelden op het feest van De Oude Ark, de boerderij van JS die (de boerderij) 350 jaar oud was. Een geweldig feest, Ter Mate’s Ark 2.0 was de titel. Ook als eerbetoon aan de 1.0 versie, het eerste stuk dat ik produceerde voor IJsselhoeven. Onder regie van LvN. De poëtische wandeling van de Blankemate naar de Oude Ark. Prachtige beelden en diepe gedachten.
Kring Lopen is wat dichter bij huis en wat prozaïscher. Maar bijzonder om het met een live decor, met prachtig weer te kunnen spelen. Een goede eerste ervaring.
Hoe het gebruik van je taal zich ontwikkelt. Door Latijn en Grieks te moeten vertalen, heel vroeger, maakte ik de meest onmogelijk zinnen. Woorden achter elkaar geplakt, zonder betekenis. De leraar, een oude pater, las een paar keer voor uit zijn eigen (literaire) vertaling van Tacitus. Hij begreep wel dat we wel vertaalden maar er verder weinig van meekregen.
Het heeft lang geduurd voor ik ervan af was. Ben steeds actiever gaan schrijven. Soms lukt dat.
Zoals ieder jaar is eind juni, begin juli de periode waarin je je te goed kunt doen aan locatietheater. Altijd op bijzondere locaties. Gisteravond een avond met IJsselverhalen (podcast Rivierverhalen) en muziek op een terp in de uiterwaarden van Oldeneel in Zwolle. En vanavond op de Oostermaet, de jachthuizen van Capadose, bij Lettele/Okkenbroek. Niet helemaal begrepen teksten en bedoelingen in een wel heel fraai boslandschap.
Fantastisch hoe iedereen telkens zijn/haar best doet om iets moois te presenteren.
Hoe oorlog gemaakt wordt. Voor een oppervlakkige beschouwer hoor je dit: Iran is vijand van Israël. Trump is vriend van Saoedi Arabië dat Jemen vernietigt, want Iran steunt Jemen. De Golfstaten doen maar wat. Iran moet eens eindelijk in het hok. Bolton en Pompeo ensceneren een aanval op een olietanker. Iran schiet een drone uit de lucht, zegt men. Salman vermoordde Kashoggi maar is en blijft vriend. S. is een dure prins. Iran heeft ayatolla's. Netanyahu bouwt Trump's nederzettingen. D'r kan zo maar een oorlog uit voortkomen. Niemand die het weet.
Volop bezig met nieuwe projecten. Zoals met ‘Kring Lopen’, de theatervoorstelling over de menselijke kant van duurzaamheid. Samen met de Boerengroep/Inspringtheater in Wageningen.
Schreef daarvoor een essay, ter toelichting. Met deze persoonlijke noot: “Vanuit IJsselhoeven ben ik steeds op zoek naar de omgeving van de boerderij: wat speelt er in de streek en hoe kun je mensen betrekken bij alles wat plaatsheeft? Voor Stichting IJsselhoeven die in 2019 15 jaar bestaat, kan het geen kwaad om te blijven zoeken naar nieuwe vormen van erfgoedbehoud en naar nieuwe mensen, vooral jonger. Erfgoed heeft alleen een kans als het vernieuwt en zich richt op de toekomst. Voor mij is de cirkel weer een stukje ronder: het toepassen, hier en nu, van interactieve theatervormen die ik in de tropen meemaakte, toen er nog sprake was van ontwikkelingssamenwerking. Leren doe je altijd en overal.”
Gisteravond een Holland Festival uitvoering. ‘Sur les traces de Dinozord’ van Faustin Linyekula. De regisseur oogt jong maar hij en zijn vrienden hebben al een heel leven geleefd dat verwerkt wordt in het ballet. Gevangenschap, Congo-Zaïre-Congo en alle wrede presidenten. Een schrijver, kunstenaars in het onmogelijke noordoosten van Congo.
Het stuk begon met een open toneel en eindigde daar ook mee. Terwijl deze tekst werd geprojecteerd. “Plaats van gesprek tussen twee werelden. Waar twee manieren van zijn samenkomen. De ontmoeting tussen dag en nacht, tussen doodsstrijd en geboorte. De laatste van zijn ras is een kiem. De laatste van zijn ras is een provocatie. Ik ben een provocatie. Een steentje in de laars van de generaal president.”
Iedere zin, iedere dans, iedere zang, het was allemaal om in te lijsten en heel vaak naar te kijken. Kan niet, we moeten door.
Afgelopen weekend, de traditionele aspergemaaltijd bij de familie in het zuiden. Het was de laatste asperges. Nu al, zo vroeg in het seizoen. Ondanks het belabberde weer, lang koud en nat, toch lage prijzen. Hoe kan dat? Men heeft in tien jaar tijd asperges over de kop geproduceerd. Door te veel aan te leggen en te vroeg te beginnen met de productie (afdekken).
Rondom het dorp is alles steeds groter geworden. Een frambozenplanten-productiebedrijf van 40 ha wordt nu aangelegd, zeg maar geconstrueerd.
Velden van 10 ha met spinazie. Je zou nog bijna blij zijn met de Japanse duizendknoop want die maakt nog een beetje biodivers. In een gebied waar eerder de lichtste zandgrond was en kleine afgewalde percelen.
Die enorme toename kan alleen maar door alle Poolse werknemers die dan weer gehuisvest moeten worden, wat vaak misgaat.
Groot, groter, grootst. Een optelsom van scheef- en verkeerdgroei.
Kleinzoon droomde van een apparaat dat moest bestaan uit een soort loopband en al lopende zou hij dan gewichten moeten kunnen trekken. De rollen moesten iets breder zijn dan keukenrollen en de rest? Eigenlijk geen idee. Ontwerpopdrachten kunnen ingewikkeld zijn. Zeker als die uit dromen voortkomen. Het belooft een nutteloos, vreemd voorwerp te blijven. We zullen zien.
Morgen weer een dag van diepe droefheid. Ga, waarschijnlijk verliezend, stemmen. (Correctie 23 mei. Heb winnend gestemd! Gerechtigheid)
Twee corpsballen gaan vanavond brallen wie het grootste gelijk zal krijgen. Over Nederland in Europa.
Laten we vast beginnen met dat ene federale Europa. Vanuit het klein. Eerst fuseren met België. Krijgen we wat bescheidenheid geleerd. Kan geen kwaad.
Uit de EU kunnen we dan niet meer want daar is geen porte-manteau woord voor. Dat woord alleen al.
Door Kring Lopen en door het planten van bonen voor bonenburgers weer eens in contact met studenten van de WUR. Tijden zijn veranderd. Nog steeds zijn ze overtuigd en zoekende maar steeds minder mogelijkheid voor de zaken die nodig zijn om verder te komen: tijd. De kans krijgen tijdens de studie om veel en breed mee te maken en je te committeren, bijvoorbeeld aan die bijzondere theaterproductie. Gelukkig zijn er ook weer studenten en anderen die dat wel lukt.
Gezien het patroon lijkt ’t me niet erg efficiënt hoe dat ding maait. Maar dat hoeft ook niet. Gratis.
Wat zou er gebeuren als het machientje een maand of zo in eenzelfde spoor blijft? Dan ontstaan pas mooie banen.
Moet weer op Facebook actief worden. Vreselijk vind ik dat. Zo lelijk vormgegeven, zoveel knoppen, mogelijkheden en onmogelijkheden. Zo’n machtige speler, zoveel machtsmisbruik. Ik schaam me, maar moet wel want KRING LOPEN moet gepromoot worden. Kijk maar.
Kreeg een congresaankondiging opgestuurd. ‘Memory, Word and Image: W.G. Sebald’s Artistic Legacies’. Vindt plaats in december aan de UvA. Was er blijkbaar aan toe want hoewel het begrijpen van het onderwerp enige studie vergt, ben ik er graag op ingegaan. Heb een voorstel voor een paper ingestuurd. Waarom? Er is geen schrijver die dichter bij mijn begrip van landschap, landschapsbiografie, geschiedenis, waarheid en verbeelding komt dan Sebald. Nog steeds. Hij inspireerde velen, en opvallend veel kunstenaars. Zoals hieronder de hoorspel-theater uitvoering van de Ringen van Saturnus onder regie van Katie Mitchell. Gezien in Keulen in 2012.
Het lijkt de week van het geld.
Problemen om geld bijeen te krijgen? Laat een bijzonder gebouw in brand gaan dan heb je het zo bijeen. Er zouden meer Notre Dame’s moeten zijn. Er is zoveel geld, sommigen hebben zoveel geld.
De mooiste uitspraak in de mooie reportage over Holwerd aan Zee kwam van Winsemius. Ik parafraseer. "Zorg dat je een stevige penningmeester en jurist in je bestuur krijgt want met de 15 miljoen van de Postcode Loterij en de rest van het geld dat je nog gaat krijgen, komen de sprinkhanen op je af. Je zult worden besprongen door iedereen die weet dat er geld te halen is."
En het trieste is dat van dat bijzondere Ajax straks niets meer overblijft als al die talenten zijn opgekocht.
Vandaag een studente te woord gestaan die voor de gemeente bezig is om plannen te maken hoe meer toeristen naar hier te krijgen.
Ik heb nooit zoveel op met mensen die de schoonheid voor het gebied voor zichzelf willen houden en toeristen en recreanten liever zien gaan dan komen. Maar ik word nog akeliger van de Veluwe op 1 met kreten als branding, marketing, unique selling points, merken, evenementen, identiteit en meer van dat soort jargon. Toerisme alleen als een economische activiteit.
Is het niet mogelijk om R&T te vertalen als de waardering van de eigen omgeving, faciliteren van kleine initiatieven waarbij ook gasten welkom zijn, identiteit als iets dat verandert en voor iedereen anders is? Kortom R&T als een beweging van onderop in plaats van het verkopen van alle moois dat juist daardoor naar de knoppen gaat. Venetië als triest hoogtepunt; natuurlijk onvergelijkbaar.
Grenzen leiden tot vreemde verschijnselen. Een schuurtje zet je altijd aan de rand van de tuin. Dan zie je zelf de rotzooi niet, de buren wel. Aan de randen is het druk met dingen die je eigenlijk niet wil hebben. De periferie is altijd een slechte plek. Ver van het centrum, uit het zicht. Krimpgebieden. Drugsgebieden. Windturbines blijken vooral aan de rand van een gemeente geplaatst te worden. Liefst eroverheen.
Het zou eigenlijk andersom moeten zijn. De windmolen is van ons allemaal, (de achterkant van) het schuurtje hoort in het zicht want dan blijft het netjes. De periferie biedt ruimte, rust en is opgeruimd.
De knoppen staan weer te dringen. De compost is omgezet. De bomen hebben weer wat extra voeding om de stam. Minder gesnoeid dan misschien zou moeten. Twee pruimenbomen geplant. Het dahliaveldje gespit. Het gras voor het eerst gemaaid.
De lente/zomer kan beginnen. Voor mijn gevoel twee weken te vroeg.
Net terug van een reünie van Boerderij in de Buurt, de kleine theaterproductie van Agrarisch Erfgoed Nederland vorig jaar. Hoe 20 uitvoeringen verspreid over het land al kunnen leiden tot een soort nostalgie en tot nieuwe verhalen! Kwam vanmiddag een productievoorstel onder ogen dat zo’n 10x duurder is en een en al professionaliteit uitstraalt. Ik bedoel te zeggen dat impact - waarschijnlijk ook bij de toeschouwers - onevenredig is met de hoeveelheid geld.
Een aansporing om door te gaan met KRING LOPEN, de nieuwe HX productie voor IJsselhoeven.
Een paar dagen weggeweest, dan gebeuren er vreselijke dingen. De uil van Minerva heeft gesproken. Wat een eruditie. Gewoon wat alt-right, Breitbart, Bannon, Clitteur, TPO, Lucassen en al die anderen erop nalezen en nalullen. Het Avondland is niet meer. Vergelijkbare partijen maakten 85 jaar geleden een eind aan het Bauhaus en later aan alle 'Entartete Kunst'.
Waarschijnlijk zijn het deze keer weer omhooggevallen amateurs die even beroemd willen zijn.
Het kan geen kwaad om af en toe eerdere plaatsen weer te bezoeken en dezelfde dingen van toen bijzonder te vinden. Te zien hoeveel het kost om de schoonheid van de geschiedenis te behouden. De parken langs de Mittlere Elbe, de Meisterhauser in Dessau. De school zelf. Bauhaus, de inspiratie voor zovelen en zolang.
Vorige week bij een bijeenkomst geweest over wat er geworden is van de biografie van het landschap. Die beschrijft de ontwikkeling van een landschap door de mens en de natuurlijke processen.
Ze passeerden allemaal: de biografieën en atlassen over de Drentse Aa, over de Nationale parken als de Veluwe, de Hollandse duinen, de Wadden, over de IJsselmeerkust en al die bijzondere plekken.
Ik heb het wel gehad met die dikke fraaie koffietafelboeken. Steeds meer een verhaal over het landschap waarin de mens als auteur - om met Jan Kolen, de bedenker van het concept te spreken - is verdwenen. Kaarten maar geen mensen.
Waarom altijd maar biografieën van waardevolle landschappen zoals ze worden genoemd? Blijkbaar zijn er ook waardeloze landschappen. Waar wel mensen met veel plezier wonen.
En moeten het altijd boeken zijn? Kan het niet via film, theater, verhalen etc.? Dan kom je mens als auteur eerder tegen.
Vandaag met een Vlaamse collega afgesproken op Alden Biesen, even over de grens bij Maastricht. Een ridderslot-klooster-boerderij waar een tentoonstelling was over de geschiedenis van het hertogdom Loon. Zal geen poging doen om de belangrijke geschiedkundige feiten weer te geven. Alles alweer vergeten. Soms word je te zeer afgeleid door een te gebrekkige presentatie - heel veel teksten, kaarten, reproducties en heel weinig mooie beelden of iets van relevantie voor nu - en door tentoonstellingsruimtes die daarvoor niet geschikt zijn. De enige interactieve installatie werkte ook al niet.
Af en toe kom je van die iconische beelden tegen. Bijvoorbeeld deze foto van het Bauhausgebouw in Dessau. Helder, strak, nieuwe materialen en ontwerpen. 20 jaar geleden kwam ik er toevallig bij uit en vandaag zag ik het weer op de rijke tentoonstelling in Boymans over de relatie Bauhaus - Nederland. Een stroming die zolang zoveel effect heeft gehad en die wel moest sneuvelen toen de fascisten de macht kregen. Zoveel moderniteit was onverdraaglijk.
Bomen in de straat hebben dan wel een boomspiegel maar moeten verder hard werken om, vanwege de dichte bestrating goed en diep te wortelen. Anders drukken de wortels de bestrating naar boven.
Geen probleem. Er komt een daarvoor geëquipeerde vrachtauto met pneumatische apparatuur. Een man boort rondom de boom gaten en de ander steekt er een lans-met-een-beeldscherm in, waardoor 200 liter water met daarin uitgekiende mest in de bodem wordt gespoten. Chirurgische technologie maar dan in het groot. Wat een zorg.
Een Limburgs etmaal. Gisteravond Rowwen Hèze in Het Burgerweeshuis. De band uit Horst-America, waar Lou de Palingboer woonde die ik nog interviewde voor de schoolkrant. Of lukte dat juist niet en heb ik het verkeerd in mijn hoofd? En waar vroeger veel stokbonen werden verbouwd. Aan de rand van de Peel.
Zo’n plek als het Langhout maar dan anders. Daarover vertelde ik vandaag op een bijeenkomst van de Boerderijenstichting Limburg. Die krijgt na lang weer een nieuw bestuur. Zeker weten. Op die bijeenkomst in Swalmen vertelde ook Andrea Stultiens over ‘anders kijken’. Gewoon goed kijken naar foto’s die er eigenlijk niet voor gemaakt zijn. Laat het onverwachte haar werk doen.
Dit jaar wil ik naar Odessa. Liefst via Transnistrië. Nu ik vanavond Donbass heb gezien, de film over de ellende in Oost Oekraïne, is die reis nog uitdagender. Wat een triestheid, lelijkheid, hardheid, woestheid, ellende. Dat was het zeker toen de oorlog er woedde maar waarschijnlijk nu ook nog. Arme mensen. Een bijzondere film over een gevaarlijk conflict en regio.
Kan het eigenlijk niet goed hebben dat rijke mensen alles bepalen: aan wie ze hun geld geven, waaraan ze het besteden. Over onze ruggen verdiend. Vandaag weer heel erg mooie dingen gezien in het Lisse Art Museum van grootgrutter van den Broek. “Het LAM komt voort uit de VandenBroek Foundation die kunst toegankelijk wil maken voor een breed publiek” zo zegt de website. Verdiend aan de boodschappen van de mevrouw, op ¾ van de werkelijke grootte afgebeeld. En toegankelijk maken doen ze: heel veel ‘instructies’ over hoe de collectie beleefd moet worden en een bescheiden entreeprijs. Zeker vergeleken met de andere private verzameling in de buurt, Voorlinden van van Caldenborgh. Nu met een tentoonstelling over ‘Less than zero’. Met de blokken steen van Kwade.
Allemaal heel erg mooi maar toch ….
Was gisteren in Garnwerd waar in de doorrijschuur bij Cafe Hammingh, zo pas failliet verklaard, een middag was over mevrouw Harmsen van Beek. Na haar (geëxploiteerde) bohemiënne bestaan in villa Jagtlust heeft HvB zo’n 40 jaar in Garnwerd gewoond. Zij was een bijzondere kunstenaar, dichter en tekenaar. Geachte Muizenpoot. Mensen die haar hebben gekend en biografe Maaike Meijer beschreven haar gistermiddag anders dan gebruikelijk. Ze was Frederieke en niet Fritzi.
Deze week was er een dag over het Overijssels landschap 2050 op klooster Sion. Scenario’s. Daar is veel over te zeggen en ook niets. Je kunt je de one-liners voorstellen: ‘het landschap van de toekomt is er al’, ‘wij zijn het landschap’, ‘wat we mooi vinden verandert als het landschap verandert’. etc. Mooie combinatie van inhoud en verbeelding. Onvergetelijke performances, zoals die van Paul Segers. Aan het werk gezet in Loods 8 van het fabriekscomplex van de Chinese Genpower gigant. Je hoefde alleen maar te scannen. “Niet aan de rode knop komen!”. Of van Lobke Meekes. Praten met de aarde.
Had gisteren contact met een vriend die een biologische melkveehouderij heeft in Ontario, Canada. Een boerderij met winkel, doolhof, kinderdieren, de daken vol zonnepanelen en ijs, het lekkerste ijs dat er is. Kringloop al om. Hij heeft het moeilijk want de ijsverkoop via de winkels waaraan hij levert is helemaal ingezakt. Er wordt in dat segment van de markt geen op zuivelproducten geproduceerde artikelen meer gekocht. Alles is sojamelk, amandelmelk, tijgernoten - dat is de knolcyperus, een akelig onkruid voor de andere gewassen, ahw de Japanse duizendknoop in de landbouw - en liefst alles in pilvorm.
Zijn we net iedereen aan het overtuigen dat kiloknallers en plofkippen passé zijn en iedereen biologisch moet produceren en consumeren, nemen de foodies weer een nieuwe afslag. Schiet niet op.
Zag de presentatie van U., de ‘universal photographer’ van Anne Geene en Arjan de Nooy in het Gemeentemuseum in Den Haag. Hoe een collectioneur foto’s ordent door weg te laten, te isoleren, te verbinden, te kopiëren, te associëren. Een hele zaal vol kiekjes. En dan ontstaan vreemde nieuwe beelden. Blijkbaar is de tentoonstelling 'Spitsmuis mummy in een koffer en andere schatten' in Wenen ook zo'n geordend-ongeordend geheel, een Wunderkammer. Maar dan met heel bijzondere objecten. Zou die wel willen zien.
Eigenlijk ben je je hele leven orde aan aan het brengen.
Deze week druk met nieuwe theaterproducties, de stoomhoutzagerij, de Limburgse boerderijenstichting, de boerderijen-visie, de stolpen community Vierkantdelers. Maar ook tijd voor een bezoek aan de tentoonstelling van Chihuly in Groningen, het museum waar kunst al snel design wordt. Maar wel mooi.
Houellebecq noemt Holland “Geen land, maar hoogstens een bedrijf”. Een heel katern in de NRC over de gewetenloze advocatenfirma’s van de Zuidas, zes giga bedrijven die alleen maar met nog meer rijkdom voor zichzelf en de klanten bezig zijn. Twee VVD burgemeesters zeggen hun lidmaatschap op, want die partij loopt zonder visie achter een paar grote bedrijven aan. Zuckerberg die in 2018 op de beurs 20 miljard verloor. Hij heeft och arme nog maar 56 miljard. Apple waar ik helemaal aan ben overgeleverd.
Het jaar moet nog beginnen. De Gele Hesjes zijn nog niet weg.
HX wenst u een mooi, gezond, gelukkig nieuw jaar.
'dahlia's for sale', 50x50cm each, Lies Holstein 2019