Misschien is het wel alles wat een mens nodig heeft: waardering, trots en een beetje mazzel. Mazzel om hier geboren en gezond te zijn. Maar verder af en toe waardering voor wat je doet en wie je bent en trots op wat je hebt bereikt. Eergisteren hoorden we dat ons huis een gemeentelijk monument wordt. (De foto is van een deel van het schildje; om de spanning erin te houden want het moet nog officieel worden.) Dat is waardering voor het werk dat vooral Lies eraan heeft besteed.
We hadden ons zelf aangemeld. Dat blijkt een hoge uitzondering te zijn. De reactie van sommigen/velen: “Waarom doe je dat? Wat levert het op? Je hebt er alleen maar last van want je mag niets meer.” Nou, het behoud van iets dat waardevol is, gelukkig ook in de ogen van veel anderen.
Het past wonderwel in hoe we in ‘t leven staan. Niet het grote geld verdienen maar aardigheid in mooie dingen, kunst en creativiteit. Op een bescheiden schaal.
Het doet me pijn dat alles lijkt te draaien om het grote geld: eerder miljarden dan miljoenen en eerder miljoenen dan duizenden. Alsof dat de maatstaf is voor een rijk leven. De meeste mensen leiden gewoon hun leven en hebben daaraan de handen vol.

We waren deze week een dag op de Dutch Design Week. Eerder hebben we er met de opbrengst van een ontwerpproject zelf gestaan en dat geeft een speciale band. Is deze keer wel heel conceptueel, tekstueel, experimenteel. Design als het daadwerkelijk maken van voorwerpen of het uitdenken van routines is schaars. We hebben maar een fractie gezien, misschien te weinig om te oordelen. Het was druk. De mooie presentatie van de collectie Edelkoort in het van Abbe was een verademing. Gewoon museaal opgesteld.
De dag begon met een bijzonder plaatje. Via het scannen van een QRcode activeer je een signaal aan whatsapp die de drone aanstuurt en een foto maakt. De foto krijg je een paar seconden later. De digitale routing alleen al. De DDW inspireert altijd.

Wapenveld is hot. Deze dagen drie keer voor een bijeenkomst naar Wapenveld of all places. Toeval. Bijeenkomsten die niets met elkaar te maken hebben. Hoewel, ik ben bij alle initiatieven vertrokken (geweest).
Eerst het 15-jarig bestaan van Cultuurland Advies. Jan Olaf is er de trotse baas van en hij nodigde zijn netwerk uit voor een wandeling op Petrea, een landgoed in de buurt. Een foto van de trotse jubilaris. De domme duim op de foto moet je maar zien als een hand boven zijn hoofd.
Gisteren vierde stichting Behoud IJsselhoeven ook haar 15-jarig bestaan. Dat was op Erve IJzerman, de markante IJsselhoeve waar het/een zuivelmuseum is ondergebracht.
Morgen hebben we nog een feestelijke bijeenkomst, ook in Wapenveld om ‘afscheid’ te nemen van de Vonderhoek. Ook voor mij kan ik er dan echt een punt achter zetten.

Straks is de persconferentie van Remkes. Heel gewaagd, maar ik durf het aan om een lijstje te maken van alles wat er vanmiddag voorbij komt aan woorden; in volgorde van frequentie en belangrijkheid. Ik laat stikstof waar het om begon maar weg. Here we go:
vertrouwen, perspectief, regering, de sector, 2030 en 2035, gebiedsplannen per provincie, piekbelasters, ‘het kaartje’, innovaties, de industrie en de luchtvaart, rechter, markt, meetmethode, PAS, consument, studie, natuur, commissie/autoriteit, agro-industrie/retail/toelevering, Europa, landschap, maatschappij.
Oplossingen (in die volgorde): piekbelasters, anders meten, innovaties, gebiedsplannen, voer, pasmelders vergunnen (om het probleem nog erger te maken), uitkopen en vooral heel veel geld.
Uiteindelijk zal er bar weinig veranderen. Weer een poging die vakkundig om zeep is geholpen. Totdat de rechter weer een uitspraak doet. Of tot de boze boeren weer optoeren. Gelukkig leent het weer zich minder voor demonstraties. De vlaggen zijn bijna weg maar ze kunnen maar zo weer terugkomen.
Ik gun dit niemand, niet de boeren, de overheid en onszelf.

Ga vandaag beginnen aan een nieuw avontuur. Een post-HBO cursus 'creatief schrijven'. Ben benieuwd wat ik ga leren. Zal het hier te merken zijn? Waarschijnlijk wel. Ik ben zo eigenwijs in het gebruik van woorden, zinsbouw, interpunctie dat ik wel een correctie en oppepper kan gebruiken. Misschien leer ik wel toneelteksten schrijven of reportages.
Rapporten schrijven gaat me heel aardig af lijkt het. Zo is, hoewel ik ook daarbij nog tegen veel regels zondigde, het nieuwe plan voor ’s-Heerenbroek goed ontvangen. Een mooie opmaak is ook wat waard.
We zullen zien.

Gelukt. Gisteren de Vonderhoek voor het laatst gespeeld. Op een heel mooie locatie, mooi weer, mooi publiek en goede reacties. Daar doen we het voor. Het was door corona en de boerenprotesten een hobbelig traject. Maar meer dan de moeite waard.
Ik realiseer me steeds meer hoe mooi toneel is om complexe materie bespreekbaar te maken. Daar heb je niet veel inhoud voor nodig, zeker minder dan wat ik allemaal in het stuk stopte. Dat hoeft niet, al die inhoud, ook omdat iedereen steeds meer een eigen waarheid heeft. Men moet alleen willen luisteren en begrijpen.
Toch maar weer verder gaan met interactief theater.

Ieder jaar weer. Appels persen. Telkens weer anders. Vorig jaar bijna niks. Nu iets meer opbrengst, maar het blijft toch mager, 14 pakken à 5 liter. Een oude boom draagt nog het meeste. Een mensenleven oud. Toch doen de nieuwe bomen van vorig jaar al goed mee. Peren zijn weer niets. Door de droogte is alles ook wat kleiner.
Verder vandaag nog een jaarlijks gebeuren. Twee jaar niet doorgegaan, nu in bescheiden vorm. Wij organiseerden. De buurt waardeerde het zeer. Het gezelschap op een wagen achter een trekker. Met koffie aan de ene kant van het land in de uiterwaarden en een hapjes-en-drankjes plek aan de andere kant. De boer die er alles over wist te vertellen. En dat op nog geen 500 meter van huis, onbekend terrein. Je waant je heel ver weg. De snikhitte is even voorbij.

Opgelost. Ik wandel niet maar loop. Voel me vaak bezwaard als ik het heb over mijn dagelijkse wandeling. Nee, ik loop iedere dag een uur. Ben het met Snijders† eens: wandelen is zo chique. Met wandelen kom je ook in een heel andere omgeving. Denkers, schrijvers, dichters die het hebben over wandelen. Macfarlane, Gros, Solnit. Ik heb er veel van in de kast kast staan. Bijzonder om te lezen.
Maar ik loop dus. Veelal hetzelfde traject. Een groef, om met Maartje Wortel te spreken. Ik schrijf over die trajecten. Niet zo mooi als zij natuurlijk. Ik probeer er kleine landschapsbiografietjes van te maken.

J. reageerde op mijn laatste blog. Ik mocht wel wat vriendelijker zijn voor boeren. We mailen op en neer over onze meningen. Ik zal wat genuanceerder zijn.
Was die dag in de uiterwaarden. Een 'onbekende' wereld. Met een gastvrije boer. Hij had de nodige aanmerkingen op het doen en laten van de ambtenaren en uitvoerders van organisaties als Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer en anderen, met wie hij te maken heeft.
Verleidelijk om in te stemmen. Maar ook zij hebben reden om het te doen zoals ze het doen. Niet alles is onzin.
Een van die noviteiten bijvoorbeeld zijn de dode bomen die in de nieuwe geulen worden afgezonken. Door de droogte komen ze nu vrij te liggen. Ze zijn bedoeld om een mini-habitat te creëren voor de waterdiertjes. Ze moeten natuurljik niet afdrijven en daarom liggen vast met kettingen. “Kruiwagens vol”. Ziet er wel een beetje vreemd en kunstmatig uit. Daar kun je hartelijk om grinniken. Toch is het zo gek nog niet.

Nooit gedacht dat ik de Tour zo leuk zou vinden. Schaam me er een beetje voor, al dat commerciële geweld. Ik heb een paar etappes voor een groot deel gezien. Het geluid soms afgezet, dan is het net Rail Away.
Er waren dit jaar ook wel een aantal bijzondere momenten. Vooral natuurlijk met Pogacar, Vingegaard en Van Aert. Die Jumboos. Net of het Nederlanders zijn. Als dat geen reclame is! Nog beter dan de blokkades door de boeren.
Gisteren de finish van een etappe. Een outsider, Laporte, dendert over de kopgroep heen. Een van hen heeft er zo weinig weet van dat hij nog even achteromkijkt om te zien wat hij kan verwachten. Maar hij is al geklopt.

En dat in een van die godvrezende en oranjeminnende gemeenten in ons land waar de echte 'rentmeesters der aarde' wonen. In Lichtmis hing alles vol met omgekeerde vlaggen en op weg naar Rouveen, waar ik een vergadering had over de Boerderijstichting Staphorst – nog steeds ‘in oprichting’ - hield het maar niet op. Slogans, lijken wel bijbelspreuken. Zeg maar Jesaja 25:6. ‘Je moet goed weten, zonder boeren geen eten.’ Denk trouwens dat de helft van de niet-boeren-vlaggen ook op de kop hangen als men de echte prijs voor het vlees moet gaan betalen zodat boeren en natuur er ook nog wat aan hebben.
Weer gaat het niet lukken om de kaalslag van het landschap en de natuur, de verschraling die iedereen moet zien, en het agro-industriële complex op een fatsoenlijke manier te keren. Sabotage zoals altijd.

Mooi zoals Sanne, het toneelstuk dat we gisterenavond zagen, werd neergezet. Alle ingrediënten om er een gedenkwaardig geheel van te maken zaten erin. Het was een stuk over de boerenproblematiek van nu in de taal van een boerenklucht, veel emotie, voorspelbare grapjes en personages, karikaturen (vooral van niet-boeren) en veel effecten. Tot de onvermijdelijke trekkers toe. Goed gebruik van film en muziek. En het geheel geweldig georganiseerd. Alleen te weinig & slecht eten. Een boerenmaaltijd?
Maar ik heb me zelden zo gepiepeld gevoeld. We zijn gebruikt om voor het zielige verhaal van de boeren te applaudisseren met een spandoek van FDF - die het doen met de fascisten van FvD - voor mijn neus. Opgejut door jonge boeren. Wie krijgt niet direct een brok in de keel als die geen toekomst (zouden) hebben? En dat alles onder de slogan 'Samen Doen’.
Uiteindelijk een en al gif. Als je niet meedoet dan ben je tegen ons. Klote avond.

Toen we terugkwamen van vakantie, reden we ter hoogte van Rijssen onder een viaduct door waarop een aantal boeren met hun tractoren aan het demonstreren was. Het was een mooie avond om samen een pilsje te drinken. Later bleek dat ze ook een pop - voorstellende een boer in een strop - hadden opgehangen aan een uitschuifbare kraan. Akelig.
Vanavond reden we achter een vrachtwagen met een wel heel luguber opschrift. Is zoiets niet strafbaar in dit gave land?
Het wordt weer gezellig.

Ben in Venetië, een Biënnale van schoonheid, vrouwelijkheid en heel veel nieuwe kunstenaars. Ben als man heel anders gewend. Zo wie zo nog wat ongemakkelijk om hier te zijn waar we met zijn allen - zelfs zonder cruiseschepen - de stad weer overspoelen alsof er niets is gebeurd. Goed om vandaag een van de “tuinen van verwondering” te bezoeken. Een rondleiding langs beelden en objecten in een park/olijfgaard bij Pistoia. Wat een verstilling. Stel je voor dat je een beeld mag kiezen voor in de tuin. Misschien wel dat van de wachters / lijkkisten / mummies / grafstenen van de Poolse Abakanowicz, een van de enkele vrouwelijke kunstenaars onder alle illustere mannen.

Hemelvaartdagen. Met al die anderen een paar dagen weg, bijna in de file gestaan. In Weert op de camping met familie. Er was minder goed weer beloofd. Dat viel mee, valt altijd mee als je toch buiten bent.
Op zoek naar het openluchttheater de Lichtenberg. Verboden toegang, hekken en prikkeldraad. Graffiti. Kleinzoon fotografeerde het clandistien.
En de dag erna naar het paradijs van Koen van Mechelen in Genk, Labiomista. Een nieuwe dierentuin / tuin voor dieren, maar dan heel anders.
Tenslotte gisteren de laatste van drie voorstellingen van ‘de Vonderhoek’ in Delden meegemaakt. De Buurt wordt steeds beter. Mooi om te beleven.

Wil je niet in je gazon hebben. Mollengangen vermoed ik die door droogte goed zichtbaar zijn. Of woelratten. Zal wel geen gelekte round-up of een ander middel zijn. Voorbode van de echte droogte die er nog aan schijnt te komen? De ondergrond wordt weer zichtbaar.

Gisteren speelden we de try-out van ‘de Vonderhoek gaat op de schop’. Op een boerderij in Tonden. In de voergang van loopstal waar rondom zo’n 80 melkvee en 30 jongvee stond. Het melkvee was tevreden, het jongvee onrustig. De robot zoemde en siste de hele voorstelling.
Try-outs zijn bedoeld om te ervaren hoe het stuk wordt gespeeld en beleefd. We hebben er goed gebruik van gemaakt.
Het stuk is serious business, weliswaar de actualiteit van een paar maanden geleden. Wat dat betreft zou je de spelers iedere week een nieuwe tekst willen geven zoveel is er aan de hand, ook in de Vonderhoek.
De liefde in de tweede heft maakte veel goed.
Verstaanbaarheid was een dingetje. Zoals de geluidsman zei: als je geluid wil versterken dan moet je dat wel hebben - dus duidelijke stemmen - en je zou niet het achtergrond geluid willen versterken.
Maar een mooie, eenvoudige enscenering, passende intermezzo’s, de spelers zijn goed gecast en hebben er schik in.
Het gaat echt wat worden.

Kom de laatste tijd vaker in een situatie waarin ik mag adviseren over projecten en besturen. Het valt me op dat er twee tradities zijn. Twee uitersten met alles ertussen.
Aan de ene kant de besturen die alles formeel willen regelen, dicht tegen de overheid en haar geldpotten aan schurken, voor het grote geld gaat. Een bestuur heeft waar in ieder geval een oud-burgemeester en vergelijkbare ex-bobo’s in zit en dat pas in actie komt als dat grote geld er ook daadwerkelijk is. Dan trouwens merken dat ze in een bureaucratisch geheel terecht zijn gekomen en het ook nog moeten uitvoeren. Leader is voor mij altijd het voorbeeld. Een innovatiefonds, een groeifonds moet noodgedwongen veel van het geld besteden aan het beheer in plaats van ‘het werk’. Herzberger vandaag in de haar NRC Column.
Aan de andere kant het bestuur dat uit een paar halve zolen bestaat die soms tegen onkosten met de middelen die er zijn mensen enthousiasmeert. Niks overheid, niks groot geld (en zeker geen Leader), niks werkgroep om de werkgroep. Geen oud-burgemeester maar een netwerker.
De laatste constructie past in deze tijd qua organisatie maar alle miljarden die op de plank liggen vragen juist om al die vastleggende structuren die corruptie zozeer in de hand werken dat een circus aan controles nodig zijn.
Goh, ik wou dat er wat kleingeld voor al die kleine, schamele maar zo belangrijke projecten overbleef. Dan zijn de mensen erbij ook wel te vinden. De groten mogen alle miljarden hebben.

In de winter had ik 'n heg teruggesnoeid. Niet zo’n klein beetje, soms wel een meter. Gisteren de strook die vrijkwam met gras ingezaaid.
Vandaag is het zo koud en winderig. Die graszaadjes zullen wel balen. Liggen ze daar op de koude grond, zonder beschutting. Voordeel is dan wel dat ze niet worden opgepikt door de vogels want die denken, hoe kan iemand nu gras zaaien. Dat verwacht je toch niet.
Een foto van het snoeigeweld deze winter.

Die oorlog is echt ouderwets. Alles kapotschieten, ingraven, loopgraven, bevoorrading die mis gaat, tanks die vast komen te zitten, propaganda als belangrijke wapen. Net of men 50 jaar stil is blijven staan. Een oud adagium luidt, met kennis van de vorige oorlog gaat een generaal een nieuwe oorlog in. Sebald beschrijft dat voor Fort Breendonk bij Antwerpen. De Golfoorlog liet in ieder geval nog van die precisiebombardementen zien, die waarschijnlijk ook vooral voor de PR waren.
Het is maar goed dat het zo gaat want met nieuwe wapens zou de ramp veel groter zijn.

Omdat de keuken wordt geschilderd gingen we uit eten. In een restaurant waar we vaker komen. Je kunt er tot de Kroon gaan. Mooie ruimte met, buiten, loungebanken en bescheiden versierselen. Vriendelijk welkom geheten, de jassen worden aangenomen en voor ons opgehangen. Er zijn twee grote gezelschappen, een paar tafeltjes zijn bezet. Het hotelschool-meisje is netjes tuttig.
Ik bestel de zeebaars, vrouw een tournedos. In kleine lettertjes staat er dat die €5,- meer kost dan de rib-eye in dezelfde regel. Slim: lekker gemaakt en dan pas zien dat die zoveel duurder is.
De zeebaars ligt huid-boven. De huid is krokant maar het bedje waar alles op moet liggen is door de wat slappe zeebaars wat soggy: een kwakje cokosrijst, een paar mini-tomaatjes - het heet, zie ik, tomatensalsa -, 2 dikke groene asperges en twee hele, hele dunne. Die zullen ze in de keuken vast we wattenstaafjes noemen. De tournedos is niet schroeiheet, lauw zelfs. Als vrouw er wat van zegt als er, zoals dat past, gevraagd wordt of alles naar wens is, krijgt ze te horen dat ze dat direct had moeten zeggen want dan hadden ze er wat aan kunnen doen: opwarmen in de magnetron zeker. Nu krijgen we de koffie kadoo. We nemen nog een dessert. Twee keer dame blanche. Ik ken die als een schaaltje met bolletjes ijs, warme donkere chocoladesaus apart, slagroom en soms een koekje. Hier is het een erg lelijke coupe met onderin een Hanos melange van bastonje, chocoladeachtige kruimels. Twee bolletjes ijs en twee plaatjes pure chocolade-met-zeezout. Geen slagroom. En de saus is melkchocolade die niet stolt en zorgt voor een drabberig geheel onderin. Mierzoet. Met alle extra’s bij de koffie hebben we de suikers voor de hele week weer binnen. De rekening, € 90,-, daar moeten we op wachten en we besluiten vóór af te rekenen. De jassen moeten we zelf ophalen.
De horeca heeft het niet makkelijk. Personeelstekort alom en dan moet je gebruik maken van alle pasklare melanges en ingrediënten. Als je niet uitkijkt wordt koken dan het in elkaar zetten van een Hello Fresh maaltijd op een bedje van gastvrijheid.

Bij de theaterproductie ‘De Vonderhoek gaat op de schop’ moeten we, door het wegvallen van de beoogde speler, op korte termijn een waardige vervanging vinden voor de rol van Michiel.
Michiel speelt een vooruitstrevende jongeman, bijna afgestudeerd in Wageningen, die na zijn studie het landbouwbedrijf thuis over zal nemen maar daarbij wel een andere kant uit wil gaan dan zijn vader die nu het melkveebedrijf heeft. Hij is vaak thuis en over de landbouw hebben ze de nodige onenigheid. Omdat zijn vader ziek wordt moet Michiel het bedrijf eerder dan gepland waarschijnlijk overnemen. Ondanks het verschil van inzicht is Michiel graag in de Vonderhoek vooral omdat zijn buurmeisje met wie hij vroeger al goed kon opschieten daar woont. Ze vinden elkaar aardig ….
Misschien heb je een tip. Misschien wil je de rol zelf wel spelen. Laat maar weten, dan krijg je meer informatie.

Ik vind schrijven leuk. Misschien had ik er mijn beroep van moeten maken maar dan had ik waarschijnlijk de inhoud gemist, je ergens in vastbijten. Je moet ook goed kunnen schrijven. Na de middelbare school had ik heel veel moeite met fatsoenlijk Nederlands schrijven want als je vreemde talen, met name de klassieken moet vertalen dan leer je alleen maar krom Nederlands. Het heeft jaren gekost voor ik van die vertaler-taal afkwam. En er is nu nog genoeg aan te merken op zinsbouw, ritme, afwisseling, woordgebruik. Noem maar op. Maar met een goede eindredactie kom ik een heel eind.
Een verhaal waar ik trots op ben is het Sebaldiaans verslag van onze wandeling in Norfolk afgelopen september dat als een artikel is verschenen in de januari- en februari-editie van Geografie, het blad van het KNAG.
Hier de link naar het hele artikel.

For this occasion, the blog is in English since there might be non-Dutch speaking readers.
I got this festive photo from Sarah, a great granddaughter of Francis Colby Walworth who is seen seated in the middle of her extended family, celebrating her 80th birthday, around the 1930's. Sarah’s mother Mary is in the picture the somewhat dreamy girl - the only one with a bow in her hair -, sitting in the front row in the middle.
Lies stayed during her year-out on an AFS program with Sarah’s family in North Tonawanda, NY. We still cherish the contacts we have with this loving US family.
I fantasize, seeing a photo like this. Family relations, status, profession, appearance, health, clothing. Personal traits as happiness, maturity, all those characteristics, some of which might well be visible. 44 Persons, half are women and half are men. Broad-nosed and lean-nosed. Three (or four?) moustached, no beards. Neatly dressed. The men’s suits somewhat oversized. A serious occasion, hardly any smile.
I happen to see some resemblance in present family members yet that might be imagination. Actually it is all about imagination.

Ik tref het wel. Ik ben volstrekt middle of the road: wit, man, boomer, kaal 1 mtr 75. Hét model waar alles op is afgestemd. Een algoritme op zich. Ik heb wel bloedgroep AB+, dat is tenminste nog iets bijzonders. Valt nog mee dat ik niet op de gemiddelde Nederlander lijk, getuige het plaatje. Want ieder mens wil zo graag uniek zijn.

Zelden zo’n sloom begin van het jaar meegemaakt. De dagen worden langer maar de winst ervan wordt teniet gedaan doordat de zon er niet aan te pas komt. Regen en dreigende regen. Voor het koudegevoel moeten we het doen met de Elfstedentocht van 25 jaar geleden. De besmettingen lopen weer op. Opstaan is een crime. Er doet zich weinig voor. Wat zou het ook, als we geen vuurwerk mogen afsteken doen we het toch.
Je weet ook dat het weer zo anders kan zijn. Denk aan vorig jaar, het einde van het kabinet en de bestorming van het Capitool, allebei democratische hoogstandjes.
Het wordt vast beter.