alle soorten klei, zavel en vol
gangen, schimmels en scherven
bijna niets laat zich zien, het is er.
zorgt voor oude bomen
maar vooral herinnering.
mollen zijn ongrijpbaar
oppervlakkig gekruip en
hopen vanuit de diepte.
nemen schimmels mee, engerlingen
droge wortels, bruin en ruw.
het afval van vroeger
stukjes glas, gruis en lichte
sintels, soms zwaar, aaneengekit.
onvindbare fossielen,
geroerde grond.
Gisteren een mooie sessie gehad over het behoud van een historische boerderij door een mantelzorgwoning toe te staan. Dat is de ambtelijke formulering.
Het was een discussie aan de hand van een film Zorg voor Doy. Over een oude boer in Oirschot waar een achterneef met vrouw gaat wonen, de boerderij koopt en de zorg overneemt. Het was allemaal heel dichtbij, de menselijke maat. Alles aan de keukentafel.
Maar wat het ook bijzonder maakte dat de bijeenkomst werd georganiseerd door het Monumentenhuis Brabant. Een monumentenstichting die zich met zorg-als-nieuwe-bestemming bezighoudt ipv met bouwhistorie en wat dies meer zij. Heel bijzonder. 'Ontschotten' bij maatschappelijke organisaties en niet alleen bij de overheid.
De Clean Tech Regio doet ’t weer. Deze keer doet ze mee aan Talking Traffic.
Volgens de informatie van haar persdienst - altijd weer goed voor een ready-made - worden verkeersinstallaties ivri’s, Intelligente VeRkeersInstallaties. “Met de nieuwe informatiediensten krijgen weggebruikers via een app, een navigatiesysteem of een on-board unit op basis van real-time informatie en adviezen over snelheid, rijstrookkeuze, in- en uitvoegen, werkzaamheden en gevaren. Apps zoals Flitsmeister zijn deels al beschikbaar en worden de komende tijd verder over Nederland uitgerold.” Uiteraard in Partnership, waar 90 miljoen in zit. Zelfs vanuit Zuid-Korea komt men hier kijken.
Ik dacht dat China verder was. Daar wordt je al gekort op kinderbijslag als je ‘n keer door een rood stoplicht loopt. Gezichtsherkenning. Hivri's, heel intelligente verkeersinstallaties. Nigri's, nog intelligentere verkeersinstallaties.
Was zondag bij een klassiek (koor-)optreden. Het valt me op dat in de muziek een dirigent en vocale en instrumentale solisten beschreven worden aan de hand van wie ze les hebben gehad. Volgens mij is dat de enige beroepsgroep waar dat gebeurt. Is vast meer dan name dropping.
Laat ik het ook eens doen. Bij Geografie in Groningen kreeg ik onderwijs van W.F. Hermans (als hij college gaf), H.J. Keuning & R. Tamsma. De beide laatste zijn in Onder Professoren aanwezig. In Utrecht volgde ik colleges van Jan Hinderink en Jan Sterkenburg. In Wageningen was ik aandachtig leerling van Niels Röling en Anne van den Ban. In Amsterdam volgde ik colleges bij Hans Renes en Jan Kolen.
Wat zegt het nou? Ik vrees dat het echt name dropping is.
In het voorjaar bezochten we de manifestatie Coming World Remember Me (CWxRM) van Koen van Mechelen in Zillebeke. 600.00 beeldjes op het voormalige niemandsland van WO1.
De installatie was tijdelijk en vanaf 15 november kon iedereen die dat wilde zijn/haar/een beeldje gratis ophalen. Het liep storm, waarschijnlijk zijn vandaag alle beeldjes opgehaald. Ben er niet geweest.
De meesten zullen vast iets hebben met die vreselijke oorlog van nu 100 jaar geleden, maar er waren ook 'handelaren'. Het leek een beetje een permanente Black Friday: auto's in files met de kofferbak vol met beeldjes. Ze zullen straks vast verkocht worden via Marktplaats. Alles is handel zelfs zo'n mooie herinneringssite.
Ben vanaf vandaag vriend van Cool Blue, Dynalogic en waarschijnlijk andere bedrijven die zich via een slinkse cookie bij mij hebben gemeld of nog zullen melden. Die vriendschap bestaat vooral uit mailtjes die me laten weten wanneer ik (vanavond) de bestelling kan verwachten. Heb er nu al vier gehad. Gelukkig dat er nog geen files bestaan op internet. Wel steeds meer in het echte verkeer door al die just-in-time bestellingen en leveringen. Vrees dat ik er, door thuis te blijven, wel aan bijdraag.
En dat op de avond voor Black Friday. Ook al zo'n uitvinding.
Verkeerd besluit, onmogelijk om er een referendum over te houden, foute uitslag, geen duidelijke uitspraak. Niet gemanaged. Gevaarlijke politici, stomme populisten, arme May, Labour opportunisme. Dank Farage, Johnson en al die recente rechtse ego’s. Fantastisch, wat een puinhoop. Wat een tijd gaat er in zitten en energie en ergernis. Ga eens wat fatsoenlijks doen!
Voelde me langzamerhand een van de weinigen die het Witte Lint in Zutphen nog zag zitten. Een weginrichting waarbij ontwerp en uitvoering op elkaar zijn afgestemd en het ontwerp refereert aan de chique witte aanblik van Zutphen langs de IJssel. Maar het project van 1,6 miljoen mislukte. Een voor een gingen de krom-gekweekte bomen ten onder aan perenprachtkever. De reacties vol leedvermaak zijn voorspelbaar: "geldverspilling", "ha, ha, wat een kunstproject" en natuurlijk, "niet naar "de mensen’ geluisterd".
Sjoerd Buisman was al eerder bezig met kromme bomen, onder andere in het Kröller Müller Museum. Ook dat kunstwerk is niet meer te zien. Was de kromheid ontgroeid.
Sjoerd Buisman in Kröller Müller, 1985
Deze week het concept gebiedsprogramma voor de Olde Maten gemaakt. Altijd weer een bijzondere fase. Wat neem je mee uit de gebiedsvisie en de gesprekken wat vertaald kan worden in globale programmaonderdelen? Ik denk dat dit de fase is waar het op aan komt. Je kunt je ervaring laten zien. Later, als het programma in projecten uitgewerkt moet worden, worden de ideeën en mogelijkheden door de praktijk en realiteit weer verdund.
Zo ziet de Volvo er uit die in de flank is aangereden met een bebouwde-kom-snelheid. Total loss. De Fiat Punto was er nog erger aan toe. Geen persoonlijke letsels gelukkig. Het is maar blik. Wel heel veel. De hele weg lag vol met glas, piepschuim, platen, rubber en plastic.
Bij de eerste regenbui na droogte is de weg extra glad! Dat moet iedereen toch weten.
Bij Demian in Antwerpen is nu een kleine presentatie te zien van de drie tentoonstellingen die de Barbarber-jongens gemaakt hebben in het verleden. Gisteren werd die geopend in aanwezigheid van K. Schippers, na een Barbariaanse toespraak. Een stuk vlaai, een kruimeltjes-rabarbervlaai, toe. Een gepaste opening. Vriendelijk, flauw, spitsvondig en anders.
Vanavond Maalkop gezien van de Peergroup. Een boer en zijn (laatste) koe. De koe acteert mee. De speler en de koe spelen geweldig. Het is een intriest verhaal in een trieste omgeving. Een 'Ik heb vader naar boven gedaan' - verhaal.
Als boer moet je langzamerhand toch schizofreen worden. Het ene moment word je neergezet als de 'traditionele' boer-zonder-opvolger die zijn tijd uitzit. De andere keer als een ondernemer die door iedereen dwars wordt gezeten. Of als de beschermer van het platteland. Dan weer als iemand die tot ieders vermaak op zoek is naar een man/vrouw. Of als een hunk op een boerenkalender of ‘brommers kiek’nd’.
Een normale boer is er blijkbaar niet.
Collectie De Groen bezocht. De private collectie van een kunstenaarsduo. Een fractie van wat Voorlinden heeft. In het begin verkregen door werken te ruilen. Gaandeweg verbreed naar kunstenaars buiten hun eigen kring. Wat zeg je dan? “Interessante collectie”. Maar echt weten doe je het niet, want wat zit er nog in depot? Te bezoeken door je aan te melden voor een rondleiding. In het pand waar eerder ook door mijn dochter werd gedanst.
Bijzonder dat er deze liefhebbers zijn.
Roos van Haaften, Untitled
Een moeder postte een foto van haar viriele zoon op Twitter en via #HimToo zei ze dat hij niet meer alleen uitging omdat de #MeToo-vrouwen op de loer lagen om hem in de val te lokken. Die waren er alleen maar op uit om mannen valselijk te beschuldigen van ongepast gedrag. Zoals bij Kavanaugh.
De reacties konden niet uitblijven.
Afgelopen zaterdag, weer zo’n stralende dag, in het dorpshuis van Berghem twee keer Boerderij in de Buurt gespeeld voor totaal zo’n 100 mensen. Mooi om eens te spelen in een heuse ‘schouwburg’-zaal met alle geluid en verlichting erbij. We moeten zo langzamerhand wel ergens in de prijzen vallen zozeer is iedereen gegroeid in haar of zijn rol. Over de voorstellingen tot nu schreef ik een artikel voor het blad Landwerk.
Afgelopen weken twee toneelstukken gezien die allebei aan iets lijden: teveel van het goede. 'King Lear' in Diever was een aaneenschakeling van doldwaze vondsten en scènes op een klein speelvlak. ‘Welstaat’ in Frederiksoord was een perfect gepland en uitgevoerd gebeuren. Ontzettend veel medewerkers en effecten, een te groot speelvlak. Het verhaal lag er zo dik bovenop, was zozeer verbeeld en gespeeld dat het niet ‘binnenkwam’. Je kunt spel en decor ook over-regisseren en producen. Teveel geld, promotie? Teveel mensen betrokken? Of is dit de gang van het locatietheater, steeds spectaculairder?
Misschien moeten we terug naar de (betrekkelijke) eenvoud.
Een van de aan Welstaat deelnemende muziekgezelschappen
Nooit een gênanter maar ook perfecter voorbeeld gezien wat Jennifer Freyd, pycholoog, DARVO noemt. Het staat voor Deny. Attack. Reverse victim and offender. Het was de performance van Kavanaugh, de beoogd rechter van het Supreme Court in de VS die gehoord werd in verband met een aanranding, vroeger als dronken corpsbal.
En geen betere weergave van zijn verweer/aanklacht gezien dan met de emoji's hieronder.
Een item van deze zomer krijg ik maar niet uit mijn systeem. Het zomeravondgesprek (NRC, 17 augustus) tussen Anniek Pheifer en Ralph Hamers. De ene een charmante nog steeds ‘kleine zuster’: persoonlijk en weifelend. De ander de onderbetaalde baas van ING onder wiens leiding die grootbank (zelfs zonder NN) telkens griezelig/levensgevaarlijk blijkt te opereren. Maar, altijd ‘in control’?
Het was een volstrekt ongelijk gesprek. Een gesprek waarin niets wordt gezegd. Terwijl er zoveel aan de hand is.
foto Lars van den Brink
Mooi hoe de reis, nu een jaar geleden, naar de het Zuidwesten van de VS ons bezighoudt. Lies kreeg deze week de boeken binnen die ze maakte van de bodems/stenen die ze op de reis fotografeerde. Eenentwintig ‘panelen’ in een boek, een kunstwerk op zich. En al eerder een bijzondere cassette met dezelfde platen. Bestellen!
Deze dagen hoor ik ook of de editie over landschap en kunst in de AO reeks doorgaat. En deze week hield ik een lezing bij de Poldervereniging Mastenbroek over Landart +.
Wat zo’n reis al niet oplevert.
Gisteren & vandaag Into Nature bezocht. En 's avond de overdadige uitvoering van King Lear in Diever. Into Nature had de kwaliteit die goede kunstenaars met zich brengen. De locatie in Frederiksoord was een prachtig decor. Weldadigheid alom. Bij het bezoekerscentrum Holtingerveld moest je eerst door de ge-landschapte toeristische promotie heen kijken. Lukte niet heel goed.
Logistiek klopte het, alles was uitstekend aangegeven en beschreven. Dat is wel eens anders. En een heel mooi logo.
De omloopsnelheid van spullen wordt steeds groter, er wordt ook meer aangeschaft. Voor iedere periode in het leven, voor iedere doelgroep, voor iedere smaak is er wel weer iets anders. Er zijn miskopen via internet, etc
Het gevolg is dat ‘tweedehands’ nu iets heel anders is dan vroeger. Niet meer van die afgedragen kleding, een verstoft apparaat waarvan je maar moest afwachten of die het nog deed, Chinese kwaliteit, beduimelde boeken.
Nee, nu is er volop keuze uit een keer gebruikt goed.
Een zegen voor de circulaire economie. Nou ja.
Enkele mensen die ik niet verdenk van linkse sympathieën, hebben deze zomer blijkbaar nagedacht. Vanmorgen in de NRC: Hertzberger vindt dat het optimisme van Wiebes noodzakelijk is maar het zou zich moeten richten op het verzet tegen de onevenredig grote macht van grote bedrijven. Livenstro is tot het inzicht gekomen dat Blok weg moet en de VVD CDA zich moeten afwenden van het zich ideologisch toe-eigenen van het populistisch, racistische denken en doen van PVV en naaktloper Baudet. En een belasting-prof van Njienrode vindt dat het afschaffen van de dividendbelasting van tafel moet. Onderbouwd met het argument dat het 'een voorrecht is belasting te mogen betalen'.
Dit om-denken zal wel tijdelijk zijn. Toch komt het vaker voor dat oud-politici tot linkse inkeer komen. Andersom niet. Dat gebeurt eerder in de carrière.
Zat laatst nog eens in een ouderwets overleg. Iedereen lijkt bezig met de IJssel. Dat is mooi. Er is een regiegroep IJssel, een IJssel Karavaan, de IJsselBiennale 2019, Hanzesteden langs de IJssel, Hanzesteden aan het water, Hanzesteden op het land(?), IJsselmoves, werkplaats IJssellinie. D’r zullen er nog wel meer zijn. In dat overleg bleek wel dat alle overleggen, alle initiatieven, niet bij iedereen bekend zijn, dat de grenzen van het gebied telkens anders zijn - doet de IJsseldelta mee, de Liemers? -, dat partijen erbij komen, eraf gaan. Wie in de lead is, is helemaal vaag. En waarom dan wel.
Mocht vroeger dergelijke verwarrende settingen vaker meemaken. Nu dus niet meer. Daar ben ik erg blij om.
Nu er een dringende behoefte is aan het weren van toeristen op de Wallen, de rest van Amsterdam en in Giethoorn praat men over riviercruises. Toeristen gaan op luxe boten het land in. Decentralisatie van de overlast. Maar goed dat de IJssel zo laag staat.
Het aantal recreanten - wandelaars, joggers, fietsers, alleen of in groepen, motorrijders, vissers, ‘strandgangers’, auto’s - is nu al groot. Als daar straks ook nog de echte toeristen bijkomen dan wordt het echt dringen. Zeker op een mooie zomerse dag.
Weer iets heel moois mogen zien. Kirina van Serge Aimé Coulibaly en Rokia Traore. Kan het mooier? Een uitvoering in het kader van de Ruhrtriennale, op een zomeravond, in een van die kathedralen van de arbeid, de machinehal van Zweckel Gladbeck. Dans, muziek, zang. Een opeenvolging van mooie beelden. Een verhaal dat bijna universeel is. Kunst zoals Vrij Links zich die voorstelt?
Kirina in Machinenhalle Zweckel Gladbeck
Hoorde van QAnon. Nauwelijks voor te stellen samenzweringstheorieën. Gaan rond in duistere, anonieme (Anon), rechtse (dark-)web-kringen. Q is iemand in de entourage van Trump. Misschien is hij het zelf wel. Hij gaat de strijd aan met de ‘cabal’, de liberalen, Soros, joden, Bush-Obama-Clinton, FBI, CIA, de media, LGTB, Ministerie van Justitie etc etc. om die te zuiveren. Q geeft via ‘feeds’, telkens ‘breadcrumbs’ af die volstrekt onbegrijpelijk zijn en al evenveel exegese nodig hebben als de koran of de bijbel. Aan de volgelingen.
Onzin kan gevaarlijk worden. Voorbeeld is Pizzagate. Het gebeuren rond een pizzarestaurant in Washington van waaruit Clinton en de hare, een pedofielennetwerk zouden hebben georganiseerd tijdens de verkiezingen. Het werd aangevallen om het te zuiveren.
In Nederland is er ook al een QAnon afdeling. ‘The great awakening’ komt eraan. Volslagen idioten gevoed door nog grotere griezels.
En dat alles vandaag, een jaar na de rechts-radicale, nazibetogingen in Charlottesville.
De Cabal volgens Dylan Monroe
Socioloog Herman Vuijsje schreef in de NRC afgelopen weekend dat de trots die hij toentertijd voelde om afgekeurd te zijn voor actieve dienstplicht, wellicht misplaatst was. Misschien had hij toch gewoon in dienst moeten gaan.
Toen ik in dienst ging als dienstplichtige voelde ik me een doetje. Dat deed je niet, S5 (op psychische gronden afgekeurd) was het minste. Ik probeerde het niet eens, dienstweigeren.
Ik ging in dienst. Ging de strijd aan: bewapend met de inspiratie van de Pax Christi voettochten, met boeken als Oorlog en Vrede (Röling). Ik bood ‘verzet’ van binnenuit. Richtte een afdeling van de VVDM (Vereniging van Dienstplichtige Militairen) op in Seedorf, maakte een tijdschrift en ging op audiëntie bij de bataljonscommandant en werd door hem uiteraard begripvol ingepakt.
Achteraf misschien allemaal toch zo gek nog niet. Toch een beetje trots.
Kpl H was chauffeur AMX & hospik
Deze droogte zorgt in alle opzichten voor ongekende beelden. Grondsoorten als klei en zand geven andere patronen als ze indrogen. Kwam dronebeelden tegen van de uiterwaarden bij Westervoort waar de loopgraven uit de 2e WO scherp zichtbaar waren. Ze waren na de oorlog dichtgegooid met andere materiaal. Op Kampereiland, waar ik vandaag was, was een oude weg goed zichtbaar omdat die met zand was uitgevlakt. Dus nu zoveel mogelijk beelden maken om oude vormen en sporen te ontdekken. Of eigenlijk zijn ze al ont-dekt.
Kunst kan je aangrijpen. Na de wandeling van 14 dagen, de Trans Pennine Trail, hebben we nog twee dagen van de Liverpool Biennial genoten. ‘Beautiful world where are you?' Een werk maakte extra indruk. Een video van een groep oude mannen en vrouwen die aan het einde van de oorlog door de Sovjets zijn gedeporteerd uit Tsjechenië vanwege collaboratie en bij elkaar komen in een hal. Een fimpje van 5 minuten.
Ze komen binnen, op volgorde van belangrijkheid, de mannen eerst. Traag, zonder iets te zeggen, oud. Je ziet het zoals de camera het ziet. Van voren, een vast standpunt. In een zaal waar het scherm precies in past. ‘People of no consequence’ van Aslan Gaisumov. Indrukwekkend.
Vandaag kwamen we een man te fiets tegen die regelmatig een stuk trail van vuil en hondenpoep ontdoet. Privé. Dat zijn de echte eigenaren. Het pad zag er smetteloos uit.
Engeland heeft iets met vroeger. De aanleiding voor Brexit. Daarom zijn Engelse landschappen oud. Is er veel 'make do'. Waar we nu zijn, is nog veel te zien en te voelen van de fabrieken, kanalen, spoorlijnen uit de industriële revolutie. Maar al die restanten vragen om onderhoud. Want ook hier staat de (lokale) overheid voor een bijna onmogelijke taak. Daar waar geen eigendom is of wordt gevoeld is de publieke ruimte voor iedereen en niemand. Vaak rotzooi en troep. Zelfs op de mooiste paden en trails.
Engeland krijgt deze week veel voor de kiezen. Froome begint aan een verdachte tour. Engeland moet winnen van Kroatië. Brexit wordt een steeds akeliger en ondemocratischer hoofdstuk. En dan komt op het einde van de week die griezel uit Amerika ook nog op bezoek.
Walking de Trans Pennine Trail. Al wandelend deze dagen kwam ik wat dode dieren tegen. Niet overreden maar gewoon dood. Een mol, een zwaluw, een muisje en een kraai. D'r is heel wat te zien als je niet om je heen kijkt maar op de grond.
Heb geen verstand van de beurs maar kijk toch altijd wat de koersen doen. Heb leedvermaak als die, zoals nu, dalen. Want de beurs bestaat alleen maar uit geld dat maar voor 10 % of zo echt gedekt is door productie. De rest is een waarde die tot stand komt uit transacties van dat geld zelf, gefabriceerd op de Zuidas en andere decadente plekken.
Het leven is anders. Dat is echt. Het is nu heet en droog.
De wijksafari van Adelheid Roosen in Overvecht. Alle kleuren en soorten spelers en ontzettend veel anderen: brommerrijders, adoptanten, musici, voorbijgangers, bewoners AZC, figuranten. Maar een geheel wit publiek.
Hoe heeft de onbegrensde werkelijkheid ons al van alle kanten ingehaald? We worden steeds verkrampter en driester om al die nieuwe realiteiten te accepteren. Sterker, er van te leren en te genieten. Misschien is populisme de laatste stuiptrekking. Het kan niet anders. Even doorbijten.
Holland Festival seizoen. Gisteren naar Stadium. Het tedere en integere theater over RCL, Racing Club de Lens. Verhalen, gebeurtenissen van een wat schlemielige voetbalclub in het ‘achterlijke’ noorden van Frankrijk. Niet over het grote geld - dat is het WK - maar over de mensen & families die voetbal beleven. Draagt meer aan de gemeenschap bij dan Louvre Lens.
Deze week toevallig bij twee follies geweest. Een follie is een nutteloos gebouw, gebouwd ter decoratie. De Uniastate in Bears bij Leeuwarden waar we vlakbij Boerderij in de Buurt speelden, en een, boerderij Bakhuis langs de dijk bij Veessen, waar we hoogstwaarschijnlijk in de follie het stuk gaan opvoeren. Is het toch minder nutteloos.
Kreeg vandaag een sobere, maar heel mooie prent opgestuurd van Anne Geene, een onderzoekende beeldend kunstenaar. Het is een afbeelding, zeefdruk, van het pad van een mier. Die vertoont bijna antropomorf gedrag. Na zich te goed gedaan te hebben aan iets lekkers, keert ze bijna in een rechte lijn terug naar het nest (n). Maar vlakbij het nest gaat ze dwalen en ze komt als bij toeval uiteindelijk in het nest terecht. Alsof de mier twijfelt, bang wordt, het niet meer zit zitten. Zo gaat dat bij mieren.
Bij mensen is het meestal omgekeerd. Ze dwalen, lopen wat rond om uiteindelijk in een rechte lijn naar huis te gaan. Toch?
Deze maand nog een paar mogelijkheden om de bijzondere productie Boerderij in de Buurt te zien en mee te beleven. In Friesland, Overijssel, Gelderland en (in september) nog in Drenthe. Kijk hier voor meer details.
Bij een kort bezoek aan de Kunsthal, Nieuwe Instituut (met tentoonstellingen waarbij het design de inhoud ongrijpbaar maakt) en Tent (was: de foute zeeheld Witte de Witt), viel het werk van Thomson en Craighead over de apocalyps op. Een klokt tikt af met telkens nieuwe rijen cijfersymbolen. Me nooit gerealiseerd dat cijfers, gepaard, dit soort fraaie patronen opleveren.
Zijn er wulpsere en overtuigender bloemen dan pioenrozen? Rood begonnen en geel geëindigd. In de buurt is een kweker die het volhoudt terwijl er ieder jaar weer, zo lijkt het, een late vorst of een januaristorm de boel verziekt.
Gisteravond in een uitgelezen gezelschap gepraat over een andere inrichting rondom Kampereiland en uiteindelijk vooral over de betrokkenheid van kunst en creativiteit in een dergelijk proces. Iets van land art kwam er in terug. Vanmorgen een bespreking over de gebiedsvisie voor de Olde Maten bij Hasselt en gisteren het bericht dat ik een rol mag spelen in de Challenge SteenGoed Benutten van de Provincie Gelderland. Moet Boerderij in de Buurt in Zeeland morgen en overmorgen laten schieten.
Op mijn ommetje rond het dorp kom ik altijd langs deze moestuin. Schoon tot op elke zandkorrel. Het hele jaar door en nu extra spectaculair. Aan de andere kant van het pad staan nog wat laagstamfruitbomen, overblijfselen van de proeftuin van de fruitteeltvakschool die hier ooit was. Al even smetteloos.
Vijftig meter verder staan de Charolais. Vaak, maar nu nauwelijks, goed onder de stront. Na de MKZ is bij die boer nooit melkvee teruggekomen.
Zo heeft iedere meter een eigen verhaal.
Geen toespraken, geen gedichten, geen lawaai. De dodenherdenking was stil. Alleen vogels en een trompet om het af te sluiten. Hoop dat het zo blijft. Stilte is soms heel bijzonder. We kwamen laatst een stille disco tegen. Gek om te zien. Geen muziek te horen wel wat gemummel. Of het goed is voor de oren van de dansenden is wat anders.
Heb ons wat aangedaan. Twee jaar geleden drie aardperen - jerusalemartichok, een zonnebloemachige-met-een-knol - geplant. Vorig jaar een paar scheuten laten staan en in de herfst 2 emmers geoogst, dit voorjaar nog eens zoveel. Het is een van die woekerende planten, zoals de Japanse duizendknoop, bamboe, zevenblad. De aardpeer levert een mooie plant en knol, lekker en voedzaam. Zorgt wel voor winderigheid. Op de foto van die stukjes knol die alweer aan het uitlopen zijn. Kijken of we ze onder controle krijgen.
1 Mei is allang geen feestdag meer. Moest laatst in een cripto 'klein links' invullen en kon niet anders dan de PvdA ervan maken. Toch triest.
Hamburg beleefd afgelopen weekend. Een uitvoering gezien/gehoord van de Ursonate van Kurt Schwitters uit de jaren 30 in de kleine zaal van de indrukwekkende Elbphilharmonie. Iets meegekregen van de IBA projecten op het Elbinsel. We verbleven in de bizarre grafitti wijken Karolinen- en het Schanzenviertel waar vorig jaar de opstand tegen de G20 plaats vond. Wat een stad.
Was gisteren op de Diefdijk, onderdeel van de Nw Hollandse Waterlinie. Een van die landschapslijnen-met-een-verhaal. Hoeveel lijnen zijn er niet? De Knardijk, de ‘dijk’ van Genemuiden naar Oud Kraggenburg waar Paul de Korte, Pier en Horizon realiseerde. Maar ook de nog net zichtbare oude spoorlijnen, bijvoorbeeld die van Deventer naar Ommen. Of het Duitse lijntje van Boxtel naar Wesel. Of een lijn van oude hoogstambomen hier in de tuin.
Daar gaan we een boek over maken?
Dit weekend druk met het theaterstuk Boerderij in de Buurt. We voerden het stuk op in Best, georganiseerd door de lokale ZLTO afdeling. Het werkt. Het stuk leidt tot de discussie die we willen. Het wordt goed gespeeld, past overal en leidt tot nieuwe ontmoetingen. Het Eindhovens Dagblad schreef er een artikel over.
Nu weer even rust.
Dit jaar is de Grote Oorlog 100 jaar geleden. Een van de initiatieven om te herinneren is een project van Koen Van Mechelen ‘Coming world, Remember me’. Hij begon vier jaar geleden aan het maken van 600.000 beeldjes voor de 600.000 gesneuvelden op Belgische bodem. De beeldjes werden gemaakt op scholen, bij manifestaties. Een mobiel atelier kwam langs met klompen klei en mallen. Het maken van de beeldjes, het koppelen van beeldjes aan namen van soldaten, het uitzetten van de beeldjes op het niemandsland tussen de geallieerde en Duitse linies in Zillebeke bij Ieper - waar anders - betrok duizenden.
We maakten twee jaar terug een beeldje maar konden het niet terugvinden op het immense terrein. ;-)
Wat een mooi land art project. Iets subtieler en minder beladen dan de IJzertoren in Diksmuiden. Vooruitkijken tegenover achteromkijken.
Zestig jaar geleden werd de Knardijk gesloten. Het was de verbinding tussen Harderwijk en het werkeiland bij Lelystad en het begin van de aanleg van de beide Flevopolders. De dijk ligt nu als een slaper op het ‘land dat als een laken over het water’ ligt. Dat was een van de mooie beelden die we gisteren meekregen op een tocht over de dijk per vergrote golfkar. Prins te Paard maakte Radio Knardijk om het erfgoed van Flevoland te eren.
Het was heel erg koud, technisch ging er het een en ander mis maar we kregen wel een spectaculair stukje geschiedenis mee.
Word ongemakkelijk van scènes in een film waarin de chauffeur in een rijdende auto een gesprek heeft met iemand op de achterbank en dan onverantwoord lang achteromkijkt. Ik probeer het ook wel eens en moet dat niet langer dan een paar seconden doen want het is gewoon gevaarlijk.
Achteromkijken moet je zo wie zo niet te vaak en te veel doen.
Toch wel bijzonder. Telkens zijn er weer van die momenten waarop Stichting IJsselhoeven laat zien dat het bij de tijd is en appeal heeft. Twee weken geleden een drukbezochte bijeenkomst over asbest. Gisteravond een al even drukke lezing over de landschapsontwikkeling langs de IJssel. En vanaf vandaag wordt reclame gemaakt voor het nieuwe leven van de Escaperoom Hoogwater die IJsselhoeven vorig jaar exploiteerde op Kolkenstein. Die wordt nu als Escaperoom Waterproof door het watermuseum in Arnhem voortgezet.
Vanavond ga ik over al die IJsselhoeven-energie vertellen bij de Agrarische Natuurvereniging Veluwe IJsselzoom.
Afgelopen dagen was alles theater. Eerst in Amsterdam een stuk van Peter Brook, de grootmeester van 'the empty space’ gezien. Theatraal, toneel zonder decor, plechtige taal en filosofisch.
De dagen erna, de beide premières van Boerderij in de Buurt geproduced. Die uitvoeringen waren een en al tegenstelling. In Kampen, speelden we op Erf 29, de museumboerderij van Kampereiland. Alles was erfgoed. Speelden op de deel tussen de collectie, oud en sfeervol. In Oudleusen was de locatie het giga varkensbedrijf Farm Focus. Bij een top ondernemer, in zijn trainingsruimte, showroom. Alles clean en gericht op promotie.
Theater is telkens anders door regie, scenario, spelers en ambitie. Maar alle drie deze keer, uitvoeringen zonder veel middelen.
Aanstaande weekend is de première van Boerderij in de Buurt, een voorstelling over het platteland. Het belooft weer iets bijzonders te worden. Een serieuze eenakter van drie kwartier, gevolgd door een discussie van een half uur (afhankelijk van het verloop) en afgesloten met een slotscène.
Een aantal attributen wordt hier tijdelijk opgeslagen. Ik zit er weer middenin.
Over de Land Art reis van vorig jaar naar het zuidwesten van de VS schreef ik een artikel dat is geplaatst in het blad Geografie, maart 2018. Hier de link.
Heb mos van de fruitbomen gehaald met een staalborstel. De boom knapt zienderogen op. Misschien is de goudrenet wel zo blij dat hij deze keer besluit om - nu ik waarschijnlijk toch weer teveel snoei- , geen wraak te nemen door allemaal hout te produceren en dus minder appels. Het is een delicaat evenwicht.
Nogal wat series gezien over staatshoofden, echt of niet-echt. West Wing, House of Cards, Designated Survivor, the Crown. Telkens waren er ook incidenten, goed voor de serie. Het gaat dan over iemand die analyseert en moet besluiten. Onder heel veel druk. Natuurlijk ook met het nodige opportunisme en vooral politiek gevoel.
Moet er niet aan denken dat de huidige president van de VS te maken krijgt met een echte crisis, een die langer dan een dag duurt, standvastigheid vergt, nadenken. Stel je voor dat Fox dan ook nog uitvalt.
Misschien zijn schilderijen wel de meest voor de hand liggende readymades. Zeker de fantastische, beklemmende taferelen en tafereeltjes die Rauch schilderde en nu te zien zijn in de Fundatie in Zwolle. Allemaal verhalen.
Een readymade uit deze tijd. Sinds de uitvinding van tweets liggen ze steeds meer voor het oprapen. Poëzie op haar mooist. De boodschap mag bespottelijk zijn. Er mag een grafisch grapje in zitten: uitroeptekens, kapitalen etc. Absurditeit. Uitvergroten (grootspraak) mag ook.
In de vijftiger, zestiger jaren had je de readymades. Barbarber had er het patent op. Het drukte boodschappenlijstjes, titels van boeken, behangpapier, de administratie van de korfbalvereniging af. Het Duits breien had daar wel bij gepast. Het deed er niet toe of het waar was of niet, belangrijk of niet. Het was er gewoon. Het was poëzie. Hoe zou Barbarber met deze tijd omgaan?
Duits of continentaal breien op rondbreipennen. Is anders dan hoe we hier breien. Je steekt in achterlangs, haalt draad op en laat afgaan. In plaats van hier: steek in, haal over en af laten gaan. Je hoeft je vinger niet te verplaatsen. Krijg je muis-vingers van.
Een instructievideo is al ingewikkeld, laat staan het echte werk.
Daarom beginnen met sloffen van heel dik garen. Die moet je heet wassen zodat ze vervilten. Dan zie je de fouten niet meer en hou je warme voeten.
Luisterde naar Alice’s Restaurant, de protestsong tegen de Vietnam oorlog. Arlo Guthrie’s meesterwerk. “You can get anything you want at Alice’s Restaurant”. Een gitaarlied van 30 minuten. Soms langer, het lag er maar aan hoe Guthrie er tegenaan ging. In ieder geval iets te lang voor DWDD.
Tegenwoordig heb je al genoeg aan een # op twitter om een protestbeweging te starten. Jammer dat er niet meer vakmanschap is vereist.
Gisteravond een creatieve avond om tot nieuwe initiatieven te komen voor de IJssellinie. Goed georganiseerd. Een keur aan deskundigen. Eigenlijk teveel. De avond was zo meeslepend dat ik nu denk, waar heb ik me weer toe laten verleiden. Bijvoorbeeld denken & doen over een nieuwe IJssellinie (de Russische bots, trollen en drones komen vrijelijk binnen, hoe ga je daar mee om?) en eindelijk eens over de tegenstelling op de Haere tussen oorlog en vrede, natuur en beton, liefde en haat. Kijken wat het oplevert.
Een mooi billboard op een gebouw in St Paul, Minnesota. Michele Bachmann, een van de meest extreem rechtse, christelijke voormalige presidentskandidaten, wachtte op een teken van god of ze zich kandidaat moest stellen voor de senaat namens de staat Minnesota. Dat teken kreeg ze. No. Men heeft gevoel voor humor in Minnesota. Fargo speelt zich daar ook af.
Trouwens, 'Three billboards in Ebbing, Missouri' is echt heel goed.
Was gisteren bij de opening van de Verlichte Proeverijenroute in de Krimpenerwaard. Weer een mooi initiatief om boer en burger te verbinden. Lekkere hapjes en vooral promotie.
Ik weet nooit goed wat ik er mee moet. Het houdt niet op: Boer zoekt Vrouw, de Boerinnenkalender, Boer in de klas, Kom in de kas, VarkensVandaag, BoerBewust, mmmEggies, Keten Duurzaam Rundvlees en Stichting Blij met een Ei, etc etc. Er wordt enorm in PR en communicatie geïnvesteerd. Is er zoveel mis denk je dan? Vind het vaak moeilijk om met een boer te praten, voelen zich gauw onheus behandeld door Brussel en Den Haag, eigenlijk door iedereen. Ben bang om hem/haar tekort te doen maar geloof alle verhalen ook niet.
Is het niet genoeg om trots te zijn op wat je doet?
Gun iedereen een feestje maar hoop dat Friese Culturele Hoofdstad meer verfijning heeft dan de opgeklopte openingsshow gisteravond. Een product van Nederland Festivalland en Friesland Marketing oid.: steeds grootser, chauvinistischer, fantastischer. Overdaad en herhaling. Elfsteden, Bartlehiem, Friese paarden, Mata Hari, Foppe en Abe en fierljeppen. Kaatsen natuurlijk.
Laat de verdere uitvoering klein, gewoon en bijzonder zijn. Dat is echte Mienskip. Gewoon zelf doen en niet gearrangeerd door weet ik welk gerenommeerd productiebureau. Trouwens, als ik 0,001% van het LF2018 budget mocht hebben voor Boerderij in de Buurt (ook in Friesland) dan zou ik al geholpen zijn.
De storm van vorige week leidde het blijkbaar in want deze week gaat het rondom me over dood en doodgaan. Euthanasie, kanker, alzheimer, pijn. Waarom komt het altijd samen? Om daarna weer door te kunnen leven, maar dan voorzichtiger? Of trekt verdriet verdriet aan? Vreemd.
Bij alle stormschade van gisteren is onze pruimenboom nog niet eens meegeteld. Het was een minkukel: verkeerd geënt, verkeerd gesnoeid maar als de nachtvorst niet op het verkeerde moment kwam, altijd vol pruimen. Tot de laatste jaren, toen de zwam er vat op kreeg en de takken gingen afsterven. Het werd een pruimeboom. Blijkbaar waren de wortels nog wel stevig want hij knapte af. De tuin zat gisteren tijdens de storm trouwens vol duiven die niet meer de lucht in konden of mochten.
Deed deze week mee aan een discussie over de toekomst van 'het sociale domein' in mijn gemeente. Thema's waren 'dorpen onder druk' en 'vrijwilligers'. De hele zaal hing vol met indrukwekkende (onleesbare) schema's die na x maanden studie en meer dan 400! interviews de werkelijkheid in kaart zouden moeten brengen. Wat een abstracties. Bovendien was het net of de schema's 15 jaar geleden opgesteld waren. Observaties: te weinig woningen voor starters, voorzieningen die wegvallen, jongeren die geen vrijwilliger willen zijn, gevoel van onveiligheid en meer van dat soort gemeenplaatsen waar het platteland patent op lijkt te hebben. Niets van alle positieve energie die ik in mijn eigen dorp zie. Jammer.
Las vandaag over aanpak van debatten zoals die tegenwoordig in de stad worden gevoerd. Om andere redenen verontrustend. Daar heeft men het over migrantengemeenschap die moeten 'onboarden', discussies die je niet moet 'inboxen'. Omdat instituties bijna allemaal links zouden zijn, zijn de sprekers rechts. Er mag geen 'getrol' plaatsvinden tijdens de discussie. Het 'offline-debat' wordt georganiseerd door de Nederlandse Leeuw. Weer zo'n populistische natte droom.
Waren in Den Helder. Probeerden iets te zien van het masterplan waar het Jaarboek Blauwe Kamer de stad om prees. Bijzonder hoe een stad aan de ene kant te maken heeft met erfgoed dat haar waarde heeft bewezen, de prachtig gerestaureerde marinewerf Willemsoord, en aan de andere kant de rest van de stad waar alles nieuw gebouwd zou moeten worden om tot een evenwicht te komen. Maar hoeveel winkels, musea, hippe tenten heeft een stad te vergeven om te vullen? Knappe bestuurders zijn daar nodig, geen ontwikkelaars.
Op die koude dag ook naar de Nollen, de beeldentuin van Ruud van de Wint. Mooie werken, mooi toegelicht. Neem een rondleiding, want in sommige werken kun je anders niet in. Turrell-achtige ervaringen in staal en verf.
Voorlopig lijkt het een rustig jaar te worden. In ieder geval een paar projecten (BIM, KZD, Kampereiland) afwerken, Boerderij in de Buurt organiseren maar daarnaast tijd om nieuwe zaken op te pakken. Een land art project realiseren? Filmproject IJsseldelta? De relatie tussen stad en land als nieuwe uitdaging? Voorbereiden van een reis naar Transnistrië.
Maar er komt vast wel weer iets voorbij dat niet was voorzien. Ik ‘va banque’ er helemaal voor.
Vandaag hebben we escaperoom op Kolkenstein, de Hoogwaterkamer afgebroken. Hij wordt overgenomen en doorgezet door het Watermuseum in Arnhem. Daar zijn we heel blij mee en trots om.
HX wenst je een mooi en gezond 2018. Rijk aan gebeurtenissen.
Lies Holstein, American Soil, 2017/2018